نامه‌ای به انسانی در آستانه‌ی خودکشی من همون سال کلی نامه دریافت کردم که آدما توش نوشته بودن قصد خودکشی دارن. توی این قسمت پاسخ‌های خودم رو برای کسانی که نامه‌ی خودکشی‌شون به‌دستم رسیده بود برات میگم. خوشبختانه تا اونجایی که می‌دونم هیچ‌کدوم خودشون رو نکشتن. بااین‌حال من اینو به حساب کافی‌بودن دلایلم نمی‌ذارم، بلکه نشونه‌ای از ترس از مرگ و تلخی تنهایی می‌دونم. «متوجه شدم قصد خودکشی داری و این برام یکی از تلخ‌ترین واقعیت‌هاس. چیزی که برام جالبه، اینه که همه‌ی زندگی رو دلسردکننده و بیهوده دیده‌ای. بیا با من وارد بحث شو. اصلا شاید تو منو متقاعد کردی و دست‌آخر با هم خودکشی کردیم. من شک دارم معنی مشخصی برای زندگی وجود داشته باشه. ما با کلمه‌های جهان و حیات و ابدیت .. بازی می‌کنیم ولی خودمونم می‌دونیم اینا فقط نشونه‌ب نادونی ماست. ما هیچ‌وقت نمی‌فهمیم معنای اینا چیه. عقل کوچیک ما توان درکش رو نداره. البته میشه برخورد فروتنانه‌تری با بدبینی خودمون داشته باشیم. باید یادمون باشه هیچ‌چیز قطعی‌ای در مورد تصویری که علم از جهان ترسیم کرده، وجود نداره. احتمالا آینده بهش می‌خنده، همون‌طور که ما به قدیمی‌های خودمون می‌خندیم. پس بیا اینقدر علم رو جدی نگیریم. اخترشناسان و زیست‌شناسان و فیزیک‌دان‌ها هم خودشون به خیلی چیزا مطمئن نیستن. ارزشش رو داره که به‌خاطر فرضیه‌های پادرهوا به زندگی‌ت خاتمه بدی؟ به‌جاش می‌تونی به این زندگی ماشینی قاه‌قاه بخندی. می‌تونی شور و هیجان سرعت رو بپذیری و از واقعیت‌های علم مثل هواپیما و کشتی و اینا لذت ببری. اگرم به مردن اصرار داری، پس با شجاعت برو تو دلش. اما هر کاری می‌کنی به‌خاطر فلسفه‌ی زندگی نمیر. من قبول دارم که همه‌ی حکومت‌ها ما رو آزار میدن و انسان‌ها دچار ظلمن و جهان آشفته‌ای داریم. اما از طرفی همین نظام‌ها رفاه رو گسترش دادن. البته نمی‌خوام روی فسادها سرپوش بذارم. فقط می‌خوام بگم نباید بذاری دیدگاه ناقصت تو رو به افسردگی بکشونه. درنهایت همه‌ی ما با هم گناهکاریم. پس بیا دست از گله‌کردن برداریم و شر رو از قلبمون بیرون کنیم. اعتراف می‌کنم که توی دنیای امروز نون مهم‌تر از کتابه و هنر یه چیز تجملاتی شده. اما اینا نباید کفرمون رو دربیاره یا مغزمون رو متلاشی کنه. چون به‌هرحال چیزای خوبی هم وجود داره. مثل غذا و لباس و سرپناه و سالن سینما و مدرسه و کتابخونه. اگه به زندگی شک کنی مثل اینه که آفتاب رو توهم بدونی، فقط چون غروب می‌کنه. می‌بینی که آدمای زیادی هم توی تاریخ‌، جاودانه شدن و از چهارهزار سال پیش هنوز واضح دارن با ما حرف می‌زنن. شاید غم‌انگیزترین منظره‌ توی تمدن ما ازبین‌رفتن بافت اخلاقی نسل باشه. اما خب هر روزگاری اخلاقیات خودش رو داره. آدما اصلا به اون بدی‌ای که روزنامه‌ها و رسانه‌ها میگن نیستن. بااین‌حال چون احمق‌ها بیشتر از خردمندا حاضرن تولیدمثل کنن، دموکراسی از پا میفته؛ چون همیشه اکثریتی از احمق‌ها وجود خواهد داشت. جمعیت‌های شهری کارشون به جایی کشیده که توی پایین‌دست مشغول جرم و جنایتن و توی بالادست غرق توی امور جنسی و شهوت‌رانی. ملت بزرگی از بین چنین مردمی بار نمیاد. شاید ما به پاک‌دینی و زهدپیشگی پیوریتن‌ها بخندیم؛ اما همین فضیلت‌های اوناس که نیاز امروز ما توی این بحرانه. اونان که با انضباط شخصی جدی‌شون توانایی خویشتن‌داری برای رنج‌کشیدن و پشتکار رو دارن. چیزی که تقریبا همه‌ی شخصیت‌های قوی جهان رو ساخته. می‌بینی من خیلی باهات راه اومدم و قبول کردم که زندگی، معنایی بیرون از ذات این جهان نداره و هر تمدنی بالاخره پژمرده میشه. اما اینا همه طبیعی‌ان و هنوزم معتقدم میشه برای زندگی خودم و مردم معنی معقولی پیدا کنم. معنای زندگی باید توی خودش باشه. چرا باید دنبال یه معنای پنهان باشیم؟ اگه خوب و تندرست هستی، این خودش خوبه و کافیه سپاسگزار آفتاب باشی. دنبال چی می‌گردی؟ به‌نظرم ساده‌ترین معنی زندگی، خوشیه. همون‌طور که یه بچه از خوشی زندگی سرمسته. قدم‌زدن زیر بارون، احساس وزش باد، نگاه‌کردن به برف، همه و همه دلایلی برای عشق‌ورزیدن به این زندگی هستن. چطوری می‌تونیم این پنج حس رو شکرگزار باشیم؟ اینقدر نسبت‌به عشق ناسپاس نباش. شاید عشق از نگاه فرودست فقط واکنش‌های شیمیایی باشه، اما از نگاه بالادست می‌تونه به دلبستگی و احترام عمیق تفسیر بشه. آدم اگه خودش رو از کل جدا نبینه، دچار یاس و دلسردی نمی‌شه. یا خودت کل باش یا به یه کل بپیوند و با همه‌ی ذهن و تنت براش کار کن. اینطوری زندگی برات معنادارتره و رضایت‌مندی رو تجربه می‌کنی. یه هدف بزرگ‌تر و پایدارتر از خودت می‌تونه معنی زندگی تو باشه. جذابیت امور جنسی وقتی جدا از کارکرد زیستی‌ش باشه، به‌نظر توخالی و توهم میاد. اما وقتی در جهت تداوم زندگی باشه تبدیل میشه به راهی برای رسیدن به شکوفایی و ارزشی فروتنانه برای زندگی. کما اینکه اگه از یه پدر بپرسی معنی زندگی چیه؟ ممکنه بگه: سیرکردن شکم خونواده‌ت. البته اون چیز بزرگ‌تر از خودت می‌تونه هر چیزی باشه که بعد از مرگ خودت از هم نپاشه. مثل یه اثر زیبا یا یه انجمن تلاشگر برای صلح. برای خود من معنی زندگی، کار و خونواده‌مه. هدف انگیزه‌بخش من شادکردن بقیه‌س. خونه و کتاب‌هام پاتوق خوشبختی منه. من راضی‌ام و فوق‌العاده شکرگزار. گنجینه‌ی من کجا نهفته‌س؟ خود طبیعت. آخرین راه و چاره‌ی من. اگه کور بشم، هنوزم می‌تونم صدای پرنده‌ها رو بشنوم. اگه هیچی نداشته باشم، بازم می‌تونم از مواهب طبیعت بهره‌مند بشم. اما دین چه کمکی به من می‌کنه؟ نمی‌تونم به خدای شخصی معتقد باشم؛ ولی اعتراف می‌کنم که دلم برای این دلگرمی‌ها تنگ میشه. از اون دینی که قبلا حمایتم می‌کرد، فقط رایحه‌ی ملایمی باقی مونده. فقط می‌دونم که ما همه اجزای یه کل هستیم. درست مثل سلول‌های یه بدن و مرگ هم جزئی از زندگی کل هست. شاید من بمیرم، اما کاری که توی زندگی‌م کردم، تاثیر خودش رو بر کل گذاشته و رفته. می‌بینی؟ برای ادامه‌ی زندگی نیازی به فلسفه و یافتن معنا نداری. تو به کار نیاز داری. اینقدر مشغول کار شو که اصلا فرصت فکرکردن به خودکشی رو پیدا نکنی. همون‌طور که ولتر روزی همین رو گفت. اگه هیچ کاری نداری، برو پیش اولین کشاورزی که دیدی و ازش بخواه که کارگرش باشی. قبول کن فقط اون‌قدری که بتونی مصرف کنی، تولید می‌کنی. شاید اگه هممون فقط به اندازه‌ی نیاز تولید کنیم، دیگه هیچ تولید بیشتری نداشته باشیم. دعوتت می‌کنم با من توی این جنگل قدم بزنی و خوش‌بینی کودکانه‌ام رو ببینی. من با همه‌ی حرفات موافقم مگر نتیجه‌گیری‌ت از اون حرفا. بعدش می‌شینیم و با هم نون صفا و آرامش رو می‌خوریم.»